Auschwitz Nazi Toplama Kampı, II. Dünya Savaşı sırasında işgal altındaki Polonya’da Nazi Almanya’sı tarafından kurulan ve işletilen bir toplama ve imha kampları ağıydı. Orijinal toplama kampı Auschwitz I, imha kampı Auschwitz II (Birkenau), IG Farben fabrikasında çalışan bir çalışma kampı olan Auschwitz III (Monowitz) ve 45 uydu kampından oluşuyordu.
İskandinav Rüyası rotası ile ziyaret edebileceğiniz Auschwitz Nazi Toplama Kampı, Yahudilerin kitlesel imhası için kullanılan kamplardan biri oldu. 1941 yazında Heinrich Himmler, Auschwitz komutanı Rudolf Höß’e, Yahudilerin toplu katliamı için Auschwitz’de bir merkez kurma emri verdi. Eylül 1941’de, Zestlon B olarak bilinen haşere kontrolü için normal olarak kullanılan bir maddenin öldürücü etkileri ilk önce orada test edildi ve doğrulandı. Daha sonra, Birkenau’da her gün 6 bin kişiyi öldürme kapasitesine sahip dört büyük gaz odası inşa edildi. Gaz odaları, mağdurları kampta çalışmaya gönderilmeden önce geçirmeleri gereken dezenfeksiyon önlemleri oldukları konusunda ikna etmek amacıyla duş olarak gizlendi.
Himmler tarafından 29 Ocak 1943’te verilen emirle yaklaşık 20 bin Roman da Auschwitz’e sürüldü ve çoğunluğu gaz odalarında öldürüldü.
Auschwitz Nazi Toplama Kampı
Auschwitz Nazi Toplama Kampı’nın ilk Ölüm Ana Kampı İvchwitz I Polonya’nın 60 km doğusunda, küçük bir şehir olan Oświęcim’inveriş, Auschwitz II Oświęcim’in 3 km önünde Brzezinka (Birkenau) köyünde, I.G. Farben, Krupp, Siemens gibi fabrikalar için inşa edilen Auschwitz III’ten Oświęcimtesi Monowice (Monowitz) köyünde inşa edildi.
Tüm Avrupa’dan 1,3 milyon insanın yerleştirildiği Auschwitz’de 1 milyonu Yahudi olmak üzere 1,1 milyon insanın öldürüldüğü tahmin ediliyor. Yaklaşık 900 bin kişi gaz odalarında ya da vurularak öldürüldü. Kalan 200 bin mahkûm ise hastalık, eksik beslenme, kötü muamele, tıbbi deneyler esnasında ve daha sonra gönderildikleri gaz odalarında öldü. 6 ay içinde ölen tutsaklar, en ağır şartlarda günün en az 10 saat çalıştırıldılar. Gaz odalarına gönderilirken, saç kesme, ceset toplama, yakma gibi işleri de yine kendileri yapıyorlardı.
Auschwitz Nazi Toplama Kampı’nın Bölümleri
İlk ve en eski ismi daha sonra Auschwitz I olarak değiştirilen bilinen ana kamp, Polonya’da kurulmuş olan 15 ila 20 binden fazla mahkûm sayısına sahipti.
İkinci kısım, Auschwitz II olarak da bilinen Birkenau kampıydı. 1944’te 90 binin üzerinde esirin bulunduğu Auschwitz kompleksinin en büyük bölümüydü. Naziler 1941’de Oswiecim’den 3 kilometre uzaklıktaki Brzezinka köyünde inşa etmeye başladılar. Polonyalı sivil nüfus tahliye edildi, evlerine el konularak yıkıldı. Kitle imha aygıtının büyük kısmı Birkenau’da inşa edildi ve kurbanların çoğu burada öldürüldü.
1942-1944 yılları arasında, esirleri köle işçileri olarak kullanan 40’tan fazla alt kamp başta Alman sanayi tesisleri ve çiftlikleri olmak üzere çeşitli türlerde kuruldu. Bunların en büyüğü olan Monowitz’de 10 bin mahkûm bulunuyordu. 1942’de Auschwitz Kampından 6 kilometre uzaklıktaki Buna-Werke sentetik kauçuk ve yakıt fabrikasının arazisi üzerine açıldı. 1943 yılının Kasım ayında kampın üçüncü kısmı olan Auschwitz III ve diğer alt kampları kuruldu.
Almanlar bütün kampları ve alt kampları dış dünyadan izole etti ve dikenli tel çitle çevreledi. Dış dünya ile tüm temasın yasaklandığı komutan tarafından idare edilen ve SS kamp garnizonu tarafından devriye edilen bölge, dikenli telle çevrelenmiş arazinin ötesine geçti. Auschwitz I ve Auschwitz II-Birkenau kamplarının etrafında yer alan yaklaşık 40 kilometrekarelik bir alan vardı.
Yeni kurulan kampın yakınında yaşayan Polonyalılar ve Yahudilerden oluşan yerel halk, 1940-1941 yılları arasında tahliye edildi. Evlerinin yaklaşık tamamı yıkıldı. Diğer binalar ise bazen tüm aileleriyle birlikte gelen kamp SS garnizonundan memurlar ve görevli olmayan subaylara verildi. Almanlar tarafından ele geçirilen bölgedeki savaş öncesi sanayi tesisleri, genişletildi ve diğerleri, 3.Reich’in askeri ihtiyaçları ile bağlantılı yeni tesislere yol açmak için yıkıldı.
Mahkumlar
Birkenau’daki kampta SS subayları, kimin işe alınacağına ve doğrudan gaz odalarına gönderileceğine karar verdi. Çoğu zaman, birisinin hemen öldüğü ya da hayatta kalma umudu olup olmadığına karar veren SS subayının şansı ya da ruh haliydi. Köle emeği için seçilen mahkumlar, Auschwitz’deki ya da Nazi toplama kampı sisteminin başka yerlerinde bulunan yardımcı kamplardan birine gönderildi. Amaç emek yoluyla imha etmekti.
Auschwitz’den toplam 667 mahkûm kaçsa da bunların 270’i kampın yakınlarında yakalandı ve hemen idam edildi. En çok bilinen kaçış iki Slovak Yahudi, Alfred Wetzler ve Walter Rosenberg’di. Slovakya’ya geçerek tüm dünyaya Auschwitz’in korkunç gerçekliğinden bahsetmeyi başardılar. 7 Ekim 1944’te ise mahkumlar, gaz odalarından birini yok etmeyi ve böylece imha sürecini engellemeyi başardılar. Bütün isyancılar öldü. Monowitz’deki fabrikadan isyancılara kaçak barut yaptırmak için bir grup genç kadın mahkûm da infaz edildi.
Savaş Sonrası
27 Ocak 1945’te Kızıl Ordu kampa girdi ve katliamlara dair bir dizi kanıt buldu. Kampta neredeyse 8 ton insan saçı ve bir milyondan fazla erkek takım elbise ve kadın elbisesi ele geçirildi.
Tahminlere göre Auschwitz’de toplam 1.2 ila 1.6 milyon insan hayatını kaybetti. Auschwitz, Nazilerin insanlık dışı ve soykırımın sembolü oldu. Savaştan sonra, Auschwitz’de suç işleyenlerin çoğu Polonya ve Batı Almanya’da yargılanmaya başlandı. 1947’de Auschwitz komutanı Rudolf Höß, ölüm cezasına çarptırıldı ve infaz edildi. Daha sonra da 1963-1966 arasında Frankfurt’ta 22 Alman daha Auschwitz’de işlenen suçlardan dolayı infaz edildi.
Auschwitz-Birkenau Devlet Müzesi
2 Temmuz 1947’de, Polonya hükümeti, kamp alanında Nazizmin kurbanlarına devlet anıtı tesis eden bir yasa çıkardı. 1955’te esir kampı fotoğraflarının sergilendiği bir sergi açıldı. Sergide ayrıca, öldürülen mahkumlardan alınan saçlar, bavul ve ayakkabılar ile diğer nesneler halka açıldı. Auschwitz-Birkenau Kampı, 1979 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine eklendi. Auschwitz Müzesi ise 2011 yılında 1,400,000 ziyaretçi ağırladı. Papa II. John Paul 7 Haziran 1979 tarihinde kampa giden tren rayları için bir ziyaret gerçekleştirdi.
4 Eylül 2003 günü, İsrail Hava Kuvvetlerinden üçü F-15 Eagles, bir törenle Auschwitz-Birkenau üzerinden bir uçuş gerçekleştirdi. Uçuşu, Holokost’tan kurtulanlardan bir mahkûmun oğlu Tümgeneral Amir Eshel gerçekleştirdi.
Avrupa Rüyası’nın en özgün rotalarından olan Kuzey Avrupa Turu ve İskandinav Rüyası ile ziyaret edebileceğiniz Auschwitz Nazi Toplama Kampı, Polonya’daki en sarsıcı ve önemli adreslerden biri.
Yorum yok