Hayalleri gerçeğe dönüştüren Avrupa Rüyası’nın, şahsına münhasır Avrupa turu rotalarıyla dört bir yanını gezebileceğiniz kıtada, mutlaka tadına bakmanız gerekenler listesi hayli uzun. Fakat kafanız karışmasın, her ülkenin ve şehrin kendine özgü en önemli lezzeti, bu yazıda!

Avrupa Rüyası ile Lezzet Dünyasına Adım At!

Paris’te Macaron

Fransız mutfağının kısaca özeti: Çıtır baget ekmekleri soğan çorbasına bandırarak yemek, kahve eşliğinde krem karamelin tadına varmak ve sebze graten yanında bir dilim Beef Bourguignon tatmak.

Fransız mutfağı, UNESCO Kültür Mirası Listesi’nde yer alan uluslararası bir mutfaktır. Dünya mutfakları arasında özel bir yere sahip olan Fransız mutfağında ilk göze çarpan peynir çeşitleri, et pişirme teknikleri ve tatlılardır. Baharatlardan ziyade her yemeğin özel bir sosa sahip olduğu bu mutfakta ilk sıra beşamel sosa aittir. Beşamel hem sebze hem de et yemeklerinde sık sık kullanılmaktadır.

Sofra kültüründe aperatif, çorba, ana yemek ve tatlılara yer veren Fransız mutfağı; kıyı kesimlerde deniz ürünleri ağırlıklı, iç kesimlerde ise koyun ve dana eti tüketiminin daha yoğun olduğunu göstermektedir. Örneğin; Picardie ve Normandiya gibi denize kıyısı olan Fransa kentlerinde dil balığı, levrek ve karides tüketimi fazladır.

Fransa’da soğan ve et suyundan yapılan, genellikle üzerinde peynir ile servis edilen geleneksel bir Fransız çorbası olan Soupe à l’oignon çok meşhurdur.

Az pişmiş etin daha makbul olduğu Fransız mutfağının en çok bilinen et yemekleri Château Briand ve Beef Bourguignon’dur. Et yanında sebze sunumuna da önem veren Fransız mutfağında sebzeler için haşlama yerine sosla pişirilme tercih edilmektedir. Kabak graten, patates graten, mantar graten gibi beşamel sosla hazırlanan sebze yemekleri buna örnektir.

Fransız mutfağında sütlü tatlılar dikkat çekmektedir. Creme caramel, çikolatalı sufle, mus, ekler, macaron ve profiterol dünyada en ünlü Fransız tatlılarıdır. Tatlıların yanında ekmek ve farklı hamur işleri ile de ünlü Fransız mutfağının vaz geçilmez kahvaltılığı Croissant yani Kruvasan’dır. Kavaltıda çıtır Fransız baget ekmekleri ve çikolata dolgulu Pain au Chocolat pastalar bir fincan kahveye eşlik etmektedir.

Fransız mutfağında peynir önemli bir yere sahiptir. Öyle ki ülkedeki peynir çeşitlerinin sayısının 1000’i aştığı söylenmektedir. En tanınmış Fransız peynir çeşitleri; Brie, Camembert ve Rokfor’dur.

 

Amsterdam’da Haring

Haring, geleneksel ismiyle Hollandse Nieuwe tipik Hollanda lezzetidir. Bize göre ikinci sırayı değil, peynirle birlikte birinci sırayı paylaşmayı hak ediyor. Buraya gelip de haring yemeden dönmek asla olmaz. Tabi ne olduğunu duyunca fikriniz değişebilir. Haring kuzey ülkelerinde sıkça ve çeşitli şekillerde tüketilen bir balıktır. Hollanda’da ise çiğ olarak, yanında küp küp doğranmış soğan ve kornişon turşu dilimleri ile yenir. Eğer balığı bu şekilde çiğ yemek size çok iddialı gelirse, sandviç ekmeğinin içinde yiyebilirsiniz. Eğer bu haliyle de beğenmezseniz, her balık sevenin damak tadına uyabilecek ‘kibbeling’ de deneyebilirsiniz.

Gelelim nerede bulacağınıza… Genellikle pazarlardaki balık tezgahlarında bulabileceğiniz gibi, Amsterdam’da kurulan prefabrik, küçük balık dükkanlarında da bulabilirsiniz. Dükkanın kapısında ilk gözünüze çarpacak şey, geleneksel Hollanda kıyafetli, haring’i yukarı mesafeden, bütün olarak ağzına atmaya çalışan kız afişi olacaktır. Zira, burada haring’in yeme şekli budur.

Lakerda severseniz, bunu da sevebilirsiniz, ancak çiğ ve ya tütsülenmiş balık ve deniz ürünü tadından hoşlanmıyorsanız, denemek için kasmayın. Haring farklı şekillerde sunuluyor. Biri sandviç içinde olanı. Çiğ ringa balığı filetosunu sandviç ekmeğine koyuluyor, üzerine küçük küpler halinde doğranmış tatlı kornişon turşusu ve soğan konuluyor. Sokak tezgahlarında satılıyor.. “Broodje” ve “brood” kelimeleriyle sık sık karşılaşacaksınız. Ekmek, ekmekçik demek. Sandviçe refere ediyor gibi düşünebilirsiniz. İşte haring yani ringa balığını broodje olarak isterseniz ekmekle gelecek demek. Bir de bunun tabakta satılan versiyonu var. Aynı içeriği düşünün. Onun bir ritüeli var. Filetoyu kuyruğundan tutarak kaldırıyor, sonra da tüm balığı ağzınıza atarak yiyorsunuz da biz bunu asla beceremedik. Namık bir kere yedi, ben Albert Cuypmarkt’ta sandviçini denedim, ama çiğ balıkta zorlandım. Oysa lakerdaya bayılırım ama işte lakerda da aylarca tuzda bekliyor.

Tam İngiliz kahvaltısı

Kuruyucunun çayına eşlik eden ve yağlı kaşığı sevdiren kavrulmuş kahvaltılık yemekler genellikle domuz pastırması, sosis, yumurta, tost, mantar, fasulye, domates ve çay veya kahve içerir ve süt ile şekerin üzerine kolayca çıkılmaz.

İngilizlerin çok özel ve zengin bir mutfağı yok ama İngilizlerin sevdikleri ve onlarla özdeşleşmiş birkaç lezzet var. Bunlardan ilki English breakfast, yani İngiliz kahvaltısı. Diğeri fish&chips yani balık ve patates kızartması. Bunların üstüne de çay ve pastane ürünlerini tercih ediyorlar. Burada çok çeşitli ve lezzetli çaylar bulabilirsiniz. Özellikle sütlü çayı hiç denemediyseniz Londra bu işin yeri. Gelelim meşhur English breakfast’a. Kahvaltıda ‘kuru fasulye’ yemeyi sevmiyorsanız, bu İngiliz kahvaltısı deneyimi büyük bir hayal kırıklığına yol açacaktır.

Çok Uluslu İngiliz Mutfağı

İtalya, Çin, Fransa ve Türkiye gibi çok çeşitli kültürlerden esinlenmiş bir yemek kültürüne sahip olan İngiliz mutfağı et, sebze ve tatlı çeşitleri ile oldukça iştah açıcı görünüyor.

Türk, İtalyan, Çin ve Fransız mutfaklarından barındırdığı lezzetlerle yemek çeşitliliği bakımından en zengin mutfaklardan biri olan İngiliz mutfağının vazgeçilmezi sütlü çaydır. 5 çayı gibi Türk kültüründe de bilinen ve uygulanan bir geleneğe sahip olan İngiliz mutfağı, etli ve sebzeli yemekleri bir araya getirmektedir.

Geleneksel bir İngiliz yemeğinden söz etmek gerekirse; Fish and Chips İngiliz mutfak kültürünün klasikleri arasında yer almaktadır. Patates kızartması ve kızarmış balıktan oluşan bu yemek tabağı, ülkede oldukça popüler bir yemektir. Morina ya da mezgit balığı ile sofralara gelen Fish and Chips, tarator sos eşliğinde sunulmaktadır. Bu kadar basit malzemelerle bir lezzet şöleni yaratan Fish and Chips tabağınızı siz de kolaylıkla hazırlayabilirsiniz.

Genel anlamda sağlıklı yemeklerin tercih edildiği kültürde et yemekleri haşlanmış patates, bezelye, karnabahar, brokoli, pırasa, havuç ve fasulye sunulmaktadır. İkliminde nemli bir hava hakim olduğu için, bu topraklarda çok sayıda mantar çeşidi bulunur. Bu sayede mantar soslu et yemekleri ve kızarmış mantar İngiliz mutfağının popüler yemekleri arasında yer almıştır.

 

Berlin’de Bratwurst

Almanların sosisi meşhur biliyoruz ama daha çok Frankfurter’i tanıyoruz. Bratwurst dana ya da domuzdan yapılan beyaz bir sosis çeşidi. Fümelenmiş halini de tadabileceğiniz 15 cm’e varan uzunluktaki bu sosisi her şehrin en kalabalık meydanında bizim tost ve sosisli büfeleri gibi bratwurst satan büfelerde ayaküstü yiyebilirsiniz. Yuvarlak ekmeklerin (Brötchen) arasında bol hardalla sunulan bratwurstun fiyatı da çok uygun, 2-3€’ya yemek mümkün.

Alman mutfağı içerisinde tüketilen temel gıdaların başında et gelir. Başta domuz eti olmak üzere biftek ve kümes hayvanlarını oldukça fazla kullanmaktadırlar. Kümes hayvanları içerisinde en yaygın tüketileni ise tavuktur. Etler genellikle rosto, Schnitsel veya yahni şeklinde yenilir. Macarların etkisiyle Alman mutfağına geçen et yahnileri (Gulasch) denenmesi gereken tatlar arasındadır. Av etlerinden domuz,tavşan ve geyik yıl boyunca bulunabilen et türlerindendir. Alman mutfağının vazgeçilmezleri arasında sosis (Wurst) çeşitlerini sayabiliriz. Almanya’da Bratwurst, Currywurst, Knackwurst, Bockwurst ve Weißwurst başta olmak üzere tam 1500 farklı tipte sosis yapılır.

Alman mutfağında sosis ve et çeşitlerinin yaygın olmasıyla hardal bu kültürde en çok kullanılan sos olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle Mittelscharf olarak bilinen hardal çeşidi et ve sosislere en çok yakışan soslardan biridir. Alman mutfağında konu et olunca hardal gibi yoğun baharatlı, taze yeşillikli soslar da et sunumlarında sık sık kullanılmaktadır.

Avrupa Rüyası‘nın yurtdışı turları ile birbirinden farklı coğrafyalarda yerel lezzetlerin tadına bakabilirsiniz.

Yazan: Peril Cantürk