Avrupa Rüyası Otobüsle Avrupa Turu
 

Barselona’nın Izgara Şeklindeki Şehir Planının Hikayesi

İspanya’nın başkenti, Katalonya Özerk Topluluğu’nun merkezi Barselona, ülkenin ikinci büyük kenti. Ülkenin kuzeydoğusunda, İspanya-Fransa sınırının yaklaşık 150 km güneyinde yer alan Barselona, kendine özgü kültürü ve güzelliğiyle ünlü. Ancak Gaudi‘nin eşsiz eserleriyle süslü, Cerdà’nın ızgara planlı modern bölümüyle, geniş yollar, kare bloklar ve oluklu caddeler ile karakterize ikonik sokak ızgarasıyla ünlü. İşte Barselona’nın ızgara şeklindeki şehir planının hikayesi!

Barselona’nın Izgara Şeklindeki Şehir Planının Hikayesi

Barselona’nın ızgara şeklindeki şehir planının hikayesi 1856’da Cerdà’nın ilk planı ile başlıyor. Barselona’nın ilk şehir planı için çalışan Katalan inşaat mühendisi Illdefons Cerdà, hijyen, hareket kolaylığı ve ızgara benzeri yapıdaki ulaşım kolaylığı üzerine odaklandığı için zamanının devrimcisi oldu.

Cerdà’nın, kişi başına 6m2 hacimli açık alan sağlayarak yaşam standartlarını en iyi hale getirmek için şehir bloklarını 113,3 m2 olarak planladı.  Cerdà, hareketliliğin ve taşımacılığın arttırılması için bir bloğun her bir köşesinde, kesilmiş veya yuvarlatılmış 35 metrelik geniş boşluklar planladı. 50 ila 80 m genişliğindeki büyük caddeleri kapsayan şehrin sokakları, biri araç, biri de yayalar için olmak üzere ikiye ayrıldı. Temizlik ve taşımacılığa ek olarak, Cerdà kentin her kesimindeki yeşil alanları ve bahçeleri büyütmeye odaklandı. Cerdà’nın planının ana hedefi, sanayileşen bir kent için bir zorunluluk olarak, malların ve hammaddelerin şehrin etrafında kolayca taşınabilmesiydi.

ispanya gezi rehberi

Tüm bunlara ek olarak, Cerdà’nın geniş caddelerinin inşası, kamulaştırmalar için ödenecek tazminatın kullanımını da içeriyordu. Cerdà, kentleşmeyi ve bu kamulaştırmayı idare etmek için inşa sürecinin büyük bir özel teşebbüse teslim edilmesini önerdi. Cerdà’nın sistemi ayrıca yaşam standartlarının karşılandığını garanti etmek için çok katı kurallar içeriyordu. Binalar yapı alanının %50’den azını kullanmak zorundaydı.

Cerdà’nın planı özellikle mimarlar ve muhafazakâr partilerden güçlü bir muhalefetle karşı karşıya kaldı. Mimarların ilk eleştirisi, Cerdà’nın ızgara benzeri yapısını monoton ve yaratıcılıktan yoksun olduğuydu. Cerdà’nın planı geniş sokaklar için geniş kamulaştırma içerdiği için de eleştirildi. Barselona belediye meclisi, kamulaştırma projelerinin kendi kontrollerinden çıkaracağından korktukları için özel bir teşebbüsün kullanımına karşı çıktı.

Cerdà planını bu eleştirilere hitap edecek şekilde değiştirdi ve yeni planı 1859’da açıkladı. Bu planda, sokak büyüklüğünü 20 ila 30 m’ye indirdi. Binalar, parklar ve kamu tesislerinin düzenli dağıtımını zorunlu hale getirdi. Sonuç olarak, 1860 tarihli Kraliyet Kararnamesi ile Cerdà’nın planı onayladı, ancak hayati ekonomik planını veya bina yönetmeliklerini onaylamadı.

ispanya gezilecek yerler

Barselona Cerdà’nın Ana Caddeleri

Binaların inşaatı yavaş bir hızda gerçekleşti. Planın onaylanmasından sonraki ilk 20 yılda sadece 100 hektar inşa edildi. Cerdà’nın ana caddelerinden biri için neredeyse 50 yıl geçti. Sonuç olarak, Cerdà’nın planında kentin sağ tarafı, Passeig de Gràcia’ya yakın arazi, sol tarafından daha hızlı ve daha yüksek kalitede gelişti. Buna ek olarak, parklar, bahçeler, pazarlar, okullar ve sosyal merkezler için ayrılan bloklar göz ardı edilerek konut, sanayi ve ticari binalar için kullanıldı.

Birçok bina ve yeni inşaat çalışması Cerdà’nın bina yönetmeliklerine uymadı. 1872’de, binaların %90’ı bina yönetmeliklerini ihlal etti. 1890’da blok yüzeyinin ortalama %70’i   kullanılarak iki yerine dört tarafa da inşa edildi. 1958’de bloğun inşaat hacmi, 67.200 m3 yerine 294.771 m3’e ulaştı.

Cerdà’nın planının başlıca başarılarından biri, limanı ve şehrin kapılarını birbirine bağlayan üç büyük caddeden biri olan Via Laietana’nın yapımıydı. Tartışma, Via Laietana’nın yapımını sarstı. Çünkü eski şehrin en yoğun nüfuslu bölgelerinden birini böldü ve grevdeki olası blokajı azaltmak için sokak genişliklerini artırdı. Ancak, inşaat 1926 yılında tamamlandı. Cerdà’nın sistemi, planladığı seviyeye ulaşamasa da, bugün kaldırımlar boyunca sıralanan çok sayıda ağacın varlığıyla, Barselona’nın her bir ucundaki ovalarda görülebilir durumda. Meydanlar ve caddeler ve sokaklar oldukça büyük.

Avrupa Rüyası turları ile ziyaret edebileceğiniz, İspanya’nın başkenti Barselona’nın ızgara şeklindeki şehir planının hikayesini okuduğunuzda daha keyifli gezebilirsiniz.

Yorum yok

YORUM BIRAKIN

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.